Witajcie! Jak pewnie zauważyliście od jakiegoś czasu nie pojawiają się na tym blogu nowe materiały. Stało się tak za sprawą narodzin mojej córeczki, przez co przez pewien czas nie miałem czasu siąść do klawiatury. W międzyczasie sytuacja się ustabilizowała, ale wpadł mi do głowy pomysł stworzenia personalnego bloga, na którym będę mógł pisać nieco szerzej […]
Automatyczna kopia zapasowa – skrypt + cron
W poprzednim wpisie omówiliśmy sobie czym są zadania Cron oraz stworzyliśmy całą automatyzację aktualizacji systemu. W tym wpisie kontynuujemy ten temat, ale tym razem stworzymy skrypt do cyklicznego tworzenia kopii zapasowej serwera, który będzie odpalany co trzy dni jako kolejne zadanie w naszej tablicy Cron. Przygotowanie dysku zewnetrznego Na potrzeby przechowywania kopii zapasowych podłączyłem do […]
Zadania Cron – podstawy automatyzacji
Cron Jobs (z ang. zadania cron) brzmi jak dość tajemnicze określenie, a w praktyce jest to niesamowicie przydatne narzędzie, które dzielnie służy każdemu adminowi. Jest to podstawa automatyzacji zaimplementowana w każdym systemie UNIXowym, można to nazwać harmonogramem zadań. Przy pomocy zadań Cron uruchamia się programy, komendy czy skrypty o określonym czasie lub w ustalonych interwałach […]
speedtest-cli – sprawdzenie prędkości internetu
Idę o zakład, że większość osób chcących sprawdzić prędkość swojego internet w pierwszej kolejności wchodzi na stronę speedtest.net, bezpośrednio lub pośrednio przez wyszukiwarkę po wpisaniu frazy „speedtest”. Speedtest.net to chyba najpopularniejsze narzędzie tego typu, dlatego w tym wpisie pokażę jego wersję działającą z poziomu terminala (CLI) bez konieczności wykorzystywania do tego przeglądarki. Instalacja Zacznijmy może […]
Emulatorjs – granie w przeglądarce
Urodziłem się na początku lat 90., więc jak każdy dzieciak zawsze chciałem mieć GameBoya. Niestety nigdy mi się to nie udało, dlatego jak zwykle musiałem kombinować. Finał był taki, że niedługo później miałem komputer PC, na którym nauczyłem się jak odpalić emulator GameBoy Advance (w skrócie GBA) i wtedy moją ulubioną grą były Pokemony Red. […]
yt-dlp – pobieranie filmów z YouTube
Jeżeli kiedykolwiek mieliście do czynienia z jakimkolwiek programem do pobierania filmów z Youtube, który pracuje w terminalu (CLI), to zapewne był to legendarny youtube-dl. Niestety ostatnimi czasy jest wiele problemów z tym narzędziem. Wersja z repozytorium APT często w ogóle nie działa. Można zrobić obejście wykonując instalację przy pomocy menedżera pakietów pip3, co skutuje otrzymaniem […]
Heimdall – ładniejsza strona domowa
Od czasu wpisu o NGINX, w którym utworzyliśmy podstawową stronę domową dla naszego serwera, uruchomiliśmy kilka kolejnych usług jak LibreOffice, Transmission, FreshRSS czy Webtop. Dobrze by było zaktualizować naszą stronę domową o te niezawarte na niej jeszcze narzędzia. Ja jednak przychodzę do Was z czymś nieco innym. Heimdall jest właśnie taką stroną domową, która wygląda ładnie, […]
Webtop – GIMP w przeglądarce
Uruchomiliśmy na naszym serwerze już wiele usług działających w kontenerach Dockera i dostępnych do użytku z poziomu przeglądarki, ale co w przypadku kiedy potrzebujemy jakiegoś narzędzia, a nie ma możliwości odpalenia go w taki sam sposób? W moim przypadku jest to GIMP, którego strasznie chciałbym mieć przeportowanego do przeglądarki tak samo jak zrobiliśmy to chociażby […]
FreshRSS – twój prywatny czytnik newsów
Jak to mówią „pokaż mi swój czytnik RSS, a powiem Ci jakim jesteś człowiekiem”. RSS to prastary sposób konsumowania interesujących nas treści. Może trochę zapomniany, ale w mojej ocenie dalej najwygodniejszy i sprecyzowany pod konkretne wymagania, dlatego dalej z niego aktywnie korzystam. Jest to idealny sposób na odłączenie się od algorytmów serwujących nam niby dopasowane […]
Transmission – klient torrent
Od trzech dni zastanawiałem się czy w ogóle poruszać ten temat na blogu. Ostatecznie jednak spojrzałem na listę fajnych narzędzi związanych z P2P, którą sobie wcześniej sporządziłem, i twierdziłem, że nie mogę odpuścić tego tematu. Torrent to ogólnie trochę temat tabu, uznawany za balansowanie na granicy prawa, niby wiele ludzi to hejtuje, a jednak sporo […]
LibreOffice – pakiet biurowy w przeglądarce
Kontynuujemy tworzenie naszego wszystko mogącego serwera. Jak już wcześniej wspomniałem, pomimo posiadania Macbooka, to iPad jest ostatnio moim głównym urządzeniem użytku codziennego. Stało się tak ze względu na to, że ostatnio bardzo cenię sobie mobilność. iPadOS ma swoje ograniczenia widoczne w porównaniu do systemów desktopowych, dlatego dostęp do wielu niedostępnych funkcjonalności rekompensuję sobie usługami i […]
Flagi poleceń Bash
Dzisiaj krótko omówimy sobie jedną z fundamentalnych rzeczy dotyczących Basha, czyli flagi poleceń shellowych. Składnia większości poleceń bash’owych pozwala nam zdefiniować pewne opcje, na podstawie których ma zostać odpalone polecenie. Przy pomocy flag definiuje się zmienne wejściowe, parametry lub tryby pracy dla polecenia. Najlepiej wytłumaczyć to na przykładach Przejdźmy po kilku poprzednich wpisach, wyszukajmy polecenia, […]
Stworzyłeś swój serwer! – podsumowanie rozdziału
Tym wpisem chciałbym zrobić swego rodzaju znak podziału i podsumowanie, bo osiągnęliśmy pewien milestone (z ang. kamień milowy). Z zakupionego komputera ODROID od zera stworzyliśmy potężny serwer domowy, na którym mamy wiele przydatnych usług. Do tego przy jego konfigurowaniu nauczyliśmy się wielu rzeczy z zakresu Linuxa i nie tylko. Dlatego w tym wpisie przejdziemy sobie […]
NGINX – hostuj swoje strony internetowe
Uruchomiliśmy już na naszym serwerze wiele usług. Mamy centrum dowodzenia Webmin, serwer DNS Pi-hole, chmurę na pliki NextCloud, menedżer haseł Bitwarden, a także środowisko deweloperskie VS Code. Do tej pory dostawaliśmy się do tych usług poprzez wpisywanie w pasek adresu przeglądarki adres IP naszego serwera wraz z portem, na którym działa dana usługa. Nie jest […]
VS Code – środowisko deweloperskie w przeglądarce
Visual Studio Code to bardzo popularny, darmowy edytor kodu, który dla większości deweloperów stanowi podstawowe narzędzie do pracy. Jest to rozwiązanie open source stworzone przez firmę Microsoft. Obsługuje składnię chyba wszystkich istniejących języków programowania. Można go konfigurować przez wiele rozszerzeń (po ang. Extensions), zarówno tych oficjalnych jak i utworzonych przez osoby trzecie (entuzjastów). Ja przeważnie […]
Bitwarden – twój prywatny menedżer haseł
Silne hasła to niesamowicie istotna sprawa! Jest to jeden z fundamentów bezpieczeństwa w internecie. Najlepszym rozwiązaniem jest posiadanie haseł o przynajmniej 16 znakach, składającego się z małych i dużych liter, a także cyfr i znaków specjalnych. Do tego dość kluczowe jest, aby nie posiadać jednakowego hasła do każdego z serwisów, bo jak wycieknie on z […]
NextCloud – twój prywatny Dropbox
Korzystacie z Dropbox? Nawet jeżeli nie to na pewno wiecie co to jest lub używacie podobnego rozwiązania typu OneDrive, Google Drive czy chociażby iCloud. Wszystkie wymienione usługi to dyski sieciowe, czyli chmury do trzymania danych. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, bo posiadając odpowiednie aplikacje na swoich urządzeniach mamy dostęp do tych samych plików i możemy […]
Webmin – webowe centrum dowodzenia serwerem
W tym wpisie uruchomimy sobie panel administracyjny dla naszego serwera, który będzie działał w interfejsie webowym, czyli przez przeglądarkę. Część informacji możemy uzyskać przez opisany wcześniej DWService, ale Webmin, na którym skupimy się dzisiaj, ma znacznie większe możliwości. Instalacja Webmin Niestety Webmin nie jest dostępny w domyślnym repozytorium APT Ubuntu, więc musimy pobrać paczkę instalacyjną […]
WireGuard VPN – dostęp do sieci lokalnej z zewnątrz
W poprzednim wpisie pokazałem świetne narzędzie jakim jest Pi-hole. Przypomnijmy sobie, że jest to nasz prywatny filtr całego internetowego syfu, czyli reklam, skryptów śledzących i przede wszystkim stron, które planują wyłudzić nasze dane lub pieniądze. Wadą opisanego rozwiązania było to, że działa jedynie w sieci lokalnej. Słowem kluczowym w tym zdaniu jest „było”, gdyż w […]
Pi-hole – twój prywatny serwer DNS, czyli adblocker
Wkurzają Cię reklamy? Pewnie tak samo jak i mnie. Mimo, że nie doświadczysz ich na tej stronie to większość najpopularniejszych, współczesnych witryn internetowych potrafi serwować reklamy na 50% (lub nawet więcej) swojej powierzchni. „Ale przecież strony bez tego nie będą mogły się utrzymać i dostarczać darmowego contentu” można usłyszeć i przeczytać. Pewnie, ale w takim […]
Dostęp do SSH spoza sieci lokalnej
Nie zawsze jesteśmy podłączeni do sieci lokalnej, a zdarza się tak, że potrzebujemy uzyskać dostęp do serwera. Udostępnianie serwera na zewnątrz jest zawsze ryzykowne w kontekście bezpieczeństwa jego i przy okazji całej naszej sieci, łącznie z urządzeniami w niej się znajdującymi. Dlatego też proponuję się dwa razy zastanowić czy jest to nam faktycznie potrzebne. W […]
Kopia zapasowa całego serwera
W każdym artykule traktującym o kopiach zapasowych przeważnie używana jest ta sama sentencja – „ludzie dzielą się na dwie grupy – ci którzy robią back-up’y i ci którzy będą je robić po utracie danych”. Jest to banał, ale jakże prawdziwy. Back-up’y to po prostu podstawa, kropka. Do tego istotne jest również odpowiednie zarządzanie kopiami. Zasada […]
Obsługa pamięci przenośnych USB (pendrive/dyski)
W dzisiejszym wpisie opowiem jak wygląda obsługa pamięci przenośnych w systemie Linux, ale także chciałbym omówić sposoby naprawiania dysków, które są nieprawidłowo sformatowane lub niewłaściwie podzielone na partycje. Dla systemów Windows i macOS możemy w internecie znaleźć wiele programów firm trzecich, które służą do „naprawiania” pamięci przenośnych, bo narzędzia wbudowane w te systemy często nie […]
Własny ekran powitalny – neofetch
Sporo istotnych tematów za nami, pora na coś luźniejszego. Przy każdym logowaniu na powitanie otrzymujemy wiadomość od systemu. Domyślnie w Ubuntu Mate składa się ona z „Welcome to Ubuntu 20.04 bla bla bla…”, linków odsyłających do dokumentacji Ubuntu, informacji o dostępnych aktualizacjach oraz informacji o ostatnim logowaniu do serwera. Tę wiadomość można zmienić zgodnie ze […]
DWService – zdalny pulpit przez przeglądarkę
Posługiwanie się interfejsem tekstowym przez SSH jest kozackie, szczególnie gdy patrzą na to znajomi, którzy używanie terminala uznają jako szczyt hakerstwa. Pamiętajmy jednak, że zainstalowaliśmy na naszym serwerze system Ubuntu Mate, który posiada domyślnie wbudowany interfejs graficzny. Nie był on do tej pory przez nas wykorzystywany, bo nie podłączaliśmy do naszego urządzenia żadnych peryferiów, jednak […]
Nie tylko serwer fizyczny – sprawdź Mikrusa!
Niniejszy wpis NIE jest sponsorowany. Jestem po prostu wdzięcznym użytkownikiem projektu jakim jest Mikr.us. Projekt został utworzony przez Jakuba Mrugalskiego, który ma na koncie wiele ciekawych projektów nastawionych na edukację w zakresie IT. Mikrus nie do końca wpasowuje się w tematykę tego bloga, jednak uznałem, że warto choć po krótce wspomnieć o tym projekcie. Czym […]
Klucze SSH – logowanie do serwera bez hasła
Przyszedł czas na omówienie bardzo istotnej kwestii bezpieczeństwa jaką jest korzystanie z kluczy SSH. Jest to współczesny substytut hasła do serwera. Każdy doświadczony admin potwierdzi to, że stosowanie kluczy SSH to konieczność, dająca wiele korzyści, a przy tym dość łatwa do wdrożenia. Co to są klucze SSH? Klucze SSH to tak naprawdę dwa pliki – […]
Nowy serwer – dobre praktyki na start
Przy pierwszym połączeniu się z serwerem jest kilka rzeczy, które warto lub nawet trzeba zrobić. Postanowiłem wybrać pięć, które według mnie są najistotniejsze, i pokrótce je opisać. Proszę nie traktujcie tego co napiszę w tym wpisie jako widzę absolutną. Ja jedynie pokażę kilka, z mojej perspektywy, prostych i niezbędnych zabiegów, które wykonuję na swoich serwerach. […]
Aktualizacja systemu – skrypt bash
Pierwszy komunikat jaki w nas uderzy po pierwszym zalogowaniu do serwera to informacja ile pakietów wymaga aktualizacji. Aktualizacje to bardzo istotny aspekt w kontekście bezpieczeństwa serwera, dlatego warto regularnie instalować łatki i usprawnienia oprogramowania. Jak każdy admin jesteśmy leniwi i zautomatyzujemy sobie ten proces poprzez napisanie prostego skryptu bash. W końcu to aż cztery polecenia […]
ODROID – headless setup, czyli wstępna konfiguracja przez SSH
Uzbroiliśmy kartę microSD w system Ubuntu Mate 20.04. Podłączyliśmy także ODROIDa do routera i zasilania. Kontynuujemy Headless Setup, w dalszym ciągu nie potrzebujemy podłączać do ODROIDa monitora, klawiatury, ani myszki. Ba! Na dobrą sprawę od teraz nie mamy nawet potrzeby go dotykać, a jego dalszą konfigurację wykonamy całkowicie zdalnie. Wykorzystamy do tego terminal i połączenie […]
ODROID – instalacja systemu Ubuntu Mate
W tym wpisie opiszę proces przygotowania karty SD wraz z systemem operacyjnym, czyli pierwszą część tak zwanego Headless Setup – przygotowania naszego urządzenia do pracy bez konieczności posiadania podpiętych do niego żadnych peryferiów jak monitor, klawiatura czy mysz. Urządzenia typu ODROID C4 można traktować jak rozwiązania serwerowe, mały VPS, więc instalacja tego typu to standard, […]
ODROID C4 – zakup – co, gdzie i za ile
Minikomputer ODROID C4 producent (Hardkernel) wycenia na $54, jednak w Polsce można go w tym momencie kupić w dwóch sklepach – Botland i Kamami – gdzie cena w obu przypadkach wynosi 419 zł. Z dostępnością nie widzę problemu i mam nadzieję, że tak pozostanie przynajmniej do czasu ustabilizowania się sytuacji z RPi.Do tego typu płytek […]
ODROID C4 vs Raspberry Pi 4 model B 4GB
Jak już wspominałem w powitalnym wpisie – najwięcej będziemy tutaj pisać o konkretnym modelu ODROID, czyli C4, który jest bezpośrednim konkurentem Raspberry Pi 4 model B w wersji z 4GB pamięci operacyjnej. W tym wpisie przejdziemy sobie przez podstawowe parametry płytki oraz porównamy sobie ją do w/w RPi. Topologia płytki – pokaż kotku co masz […]
Hello World! Po co to i na co to komu?
Witajcie! Jestem Tomasz. Mój wiek reprezentowany jest przez cyfrę 3 z przodu 👴🏻. Jestem głównym konstruktorem w firmie, która produkuje miejskie autobusy wodorowe, ale też ogólnie zajmuje się dość szeroko tematami około wodorowymi 🚌 Z wykształcenia jestem mechatronikiem, ale moja przygoda z elektroniką skończyła się zaraz po studiach, dlatego elektryką, elektroniką i programowaniem zajmuję się […]